İnsanlar əsrlər boyu başlarına gələn hadisələri izah etmək üçün müxtəlif inanclar yaradıb. Gözün oynaması, asqırıq, qara pişik, pirə getmək, şüşə sındırmaq, ip bağlamaq… Bunların çoxu xalq arasında “əlamət” kimi qəbul olunsa da, İslam bu inancları xurafat və batil əqidə adlandırır.

Bu məqalədə xurafatların haradan gəldiyini, nəyə görə yanlış olduğunu və İslamın bu mövzuya münasibətini tam aydın şəkildə izah edirik.

Xurafat Nədir?

Xurafat — Qurana və Sünnəyə əsaslanmayan, insanların özündən uydurduğu, lakin zamanla “din kimi qəbul edilən” inanclardır.

Məsələn:

• “Gözüm oynadı – nəsə olacaq”

• “Qara pişik keçdisə uğursuzluq gələcək”

• “Əlim qaşınır – pul gələcək”

• “Asqırdı – deməli fikrim düz imiş”

• “Uşaq qorxub — pirə aparaq”

• “Şüşə qıraq – qorxu çıxsın”

• “Göz muncuğu saxla”

Bunların heç birinin İslamda əsası yoxdur.

İslamın Xurafata Yaxlaşması

Peyğəmbər (s) buyurub:

“Uğursuzluq yoxdur. Xurafat yoxdur.”
(Buxari, Teyyərə babı)

Bu, İslamın mövqeyini açıq şəkildə göstərir:

• əşyalar,

• rənglər,

• heyvanlar,

• təsadüflər

taleyə təsir etməz.

İnsanın taleyini yalnız:
 Allah
 insanın öz əməlləri
 real səbəb-nəticə qaydası
müəyyən edir.

Yayılmış Batil İnanclar və Doğru Cavablar

 Gözün oynaması – “pis xəbər gələcək”

Bu sinir yorğunluğu, stres və yuxusuzluqdan olur. Gələcək hadisə ilə əlaqəsi yoxdur.

 Elmi səbəb → Sinir qıcıqlanması
 Xurafat → “Əlamətdir”

 Əlin qaşınması – “pul gələcək”

Dəri quruluğu, allergiya və qan dövranı səbəblidir. Pulun gəlməsi ilə əlaqəsi yoxdur.

 Qara pişik – “uğursuzluq gətirir”

Qara pişik sadəcə… pişikdir. Heç bir metafizik gücü yoxdur.

Peyğəmbər (s) buyurub:

“Heç bir heyvanda uğursuzluq yoxdur.”

 Asqırıq – “niyyətim düz çıxdı”

Bu da xalq zarafatıdır. Asqırıq — allergiya, soyuq, toz və ya refleksdir.

Dində yalnız belə deyilib:

• Asqıran “Əlhəmdülillah” desin

• Digərləri “Yerhəmukallah” desin

Vəssalam.

 “Qorxu çıxarmaq” üçün şüşə sındırmaq

Bu, şaman inanclarından qalmış xurafatdır. İslamda yoxdur və etmək günahdır.

Qorxunu çıxaran nə şüşə, nə səs, nə pir deyil.

 Doğru yol:
Fələq + Nas, Ayətül-Kürsi, dua və psixoloji sakitləşdirmə.

 Pirə getmək, pirə nəzir vermək

Pirdə edilən xurafatlar:

• şüşə sındırmaq

• ağaca ip bağlamaq

• şam yandırmaq

• pirin “şəfa verməsi”nə inanmaq

— bunlar İslamdan kənardır.

Nəzir yalnız Allaha edilir.

 “Pirə nəzir” = batil
 “Allah üçün nəzir” = ibadət

Xurafatlar Necə Yaranıb?

Tarix və psixologiya göstərir ki xurafatlar əsasən:

 Elm çatışmazlığı

İnsan nəyisə anlamayanda “əlamət” kimi qəbul edib.

 Təsadüfləri yanlış əlaqələndirmə

Bir dəfə təsadüf düz düşəndə insanlar “hə, bu işarədir!” deyib inanıblar.

 Qorxu və bilinməyən şeyləri izah ehtiyacı

İnsanı qorxudan hadisələrə “sirli mənalar” yüklənib.

 Falçılar, şarlatanlar və pul qazanmaq istəyənlər

Xurafatlardan ən çox onlar istifadə edib.

Xurafatın Zərəri Nədir?

1. İnsanı Allahdan uzaqlaşdırır

2. İmanı zədələyir — taleyi əşyalara bağlayır

3. İnsanı qorxu və narahatlıq içində saxlayır

4. İnsanları aldadan falçı və şarlatanlara yol açır

İslam insanı azad etmək üçün gəlib, xurafat isə insanı kölə edir.

İslam Xurafatdan Necə Qoruyur?

Peyğəmbər (s) buyurub:

 Dua edin
 Quran oxuyun
 Allahdan kömək istəyin
 Real səbəblərə əməl edin
 Ağıl və elmə sarılın

Xurafat — düşdüyün quyu kimidir.
İslam — o quyudan çıxaran ip.

Nəticə

Xurafatlar:

• nə dini dəyərlərə uyğundur,

• nə elmi əsaslıdır,

• nə də insan üçün faydalıdır.

Hər müsəlman bilməlidir:

Taleyi müəyyən edən yalnız Allahdır.

Əşyalar, rənglər, heyvanlar, səs-küy, şüşə, pir, fal — insanın həyatını dəyişmir.
Həyatı dəyişən:
 iman,
 dua,
 əməl və
 yaxşılıqdır.