Xanım Fatimə Zəhranın (s.ə) məzarı niyə gizlidir?

İslam tarixində ən çox danışılan, lakin ən çox sual doğuran mövzulardan biri də Xanım Fatimə Zəhranın (s.ə) məzarının niyə gizli qalmasıdır. Peyğəmbərimizin (s) əziz qızı, İslam xanımlarının örnəyi olan Fatimə Zəhranın dəfn yerinin bu günə qədər də dəqiq bilinməməsi həm tarixi, həm də mənəvi baxımdan çox mühüm bir mövzudur.

Bu məqalədə məzarın gizli qalmasının tarixi səbəblərini, dini-hikmət yönünü, və məzhəblərin mövqelərini geniş şəkildə izah edirik.

1. Tarixi hadisələr: Məzarı niyə gizli saxladı?

Tarix kitablarında qeyd olunur ki, Fatimə Zəhra (s.ə) Peyğəmbərin (s) vəfatından cəmi 75–95 gün sonra dünyasını dəyişmişdir. Bu qısa müddət ərzində Mədinədə siyasi gərginliklər yaşanırdı.

Bu dövrdə baş verən hadisələr:

1. Xalifəlik məsələsi — Peyğəmbərin vəfatından sonra müsəlmanların rəhbərliyi ilə bağlı böyük fikir ayrılığı yarandı.

2. Fədək torpaqları — Fatimə Zəhra (s.ə) Fədəkin ona məxsus olduğunu tələb edirdi, lakin bu tələb qəbul edilmədi.

3. Ev basqını və qapı hadisəsi — Tarixçilərin yazdığına görə, onun evinə zorla basqın edilmiş, özü də ciddi zərər görmüşdü.

4. Haqqına qarşı edilmiş ədalətsizliklər — Fatimə Zəhra (s.ə) özünə edilən haqsızlıqlara görə bəzi şəxslərdən narazı olduğunu bildirmişdi.

O, vəsiyyətində dedi:

Fatimə Zəhra (s.ə) İmam Əliyə (ə) vəsiyyət etmişdi ki:
"Məni gecə dəfn edin və mənə zülm edənlər dəfnimdə iştirak etməsinlər."

Bu isə onun dərin kədərini, yaşadığı haqsızlıqlara etirazını göstərən ən böyük tarixi dəlildir.

2. İslam alimlərinin baxışı: Məzarı niyə gizlidir?

Şiə alimlərinin fikri

Şiə mənbələrinə görə məzarın gizli qalmasının əsas səbəbləri bunlardır:

• Zülmə etiraz – O, öz dövründə baş vermiş haqsızlıqlara qarşı səssiz etirazını tarixə həkk etmək istəyirdi.

• Peyğəmbər ailəsinin (Əhli-Beyt) hüquqlarının pozulması – Tarix boyunca Fatimə Zəhranın gizli məzarı bu ədalətsizliyi daim xatırladır.

• Haqqla batilin seçilməsi – Məzarı gizli qalmaqla insanlara bir sual qoyur: “Niyə Peyğəmbərin qızının məzarı bilinmir?”

Sünni alimlərinin fikri

Sünni mənbələrində də onun məzarının gizli olması qəbul edilir. Onların fikrincə:

• Həya və təvazö – Fatimə Zəhra həyatda olduğu kimi vəfatından sonra da sadəliyi və təvazökarlığı seçmişdir.

• Ailə içi sıxıntılar – O dövrdəki siyasi qarışıqlıq səbəbindən dəfn yeri xüsusi olaraq açıqlanmamışdır.

3. Məzarı haradadır? (Üç ehtimal)

Bu gün məzarın dəqiq yeri məlum olmasa da, tarixçilər üç əsas ehtimal irəli sürür:

1. Bəqi qəbiristanlığı

Ən çox qəbul edilən variantdır. Çox alimlərə görə o, Bəqi qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur, amma məzar yeri göstərilməmişdir.

2. Peyğəmbərin məscidində — Rövzə yaxınlığı

Bəzi rəvayətlərə görə, o, Peyğəmbərin məscidinin içində dəfn olunmuşdur.

3. Öz evinin içi

Fatimə Zəhra (s.ə) evinin içində dəfn oluna bilərdi. Bu ev sonradan məscidə birləşdirilmişdir.

Hansı ehtimalın doğru olduğunu yalnız Allah bilir.

4. Məzarı gizli qalmasının hikmətləri

Məqalənin ən mühüm hissəsi budur. Alimlər bu məsələdə 6 böyük hikmət göstərirlər.

1. Tarixi zülmlərin unudulmaması

Əgər məzar yeri dəqiq bilinib üstü böyük türbə olsaydı, zamanla insanlar həqiqi səbəbi unuda bilərdilər.
Gizlilik isə müsəlmanların düşünməsini təmin edir:

"Necə olur ki, bütün peyğəmbərlərin qəbirləri var, amma Peyğəmbərin tək qızının məzarı yoxdur?"

2. Əhli-Beytə edilən haqsızlıqlara bir işarə

Məzar gizli qalmaqla sanki tarixə belə bir mesaj ötürülür:

“Peyğəmbərin əhli-beyti öz haqqını aldı, yoxsa yox?”

3. Qiyamətə qədər bir ibrət

Fatimə Zəhra (s.ə) öz məzarı ilə müsəlmanlara bir dərs verir:

• Haqsızlığa susma

• Zülmə boyun əymə

• Haqqı müdafiə etmə

4. Onun məqamının ucalığı

Bəzi ruhani mənbələrdə deyilir ki:

• Allah onun qəbrini gizli saxlayaraq məqamını daha da ucaldıb.

• Gizli qəbir onun müqəddəsliyinin bir nişanəsidir.

5. Məzarı ziyarətgah olub fitnə yaratmaması

Əgər dəfn yeri məscidin içində və ya göstərilən yerdə olsaydı:

• Bəzi qruplar arasında siyasi gərginlik yarana bilərdi.

• Onun məzarı mübahisə mövzusu ola bilərdi.

Gizlilik bu fitnələrin qarşısını aldı.

6. Allahın xüsusi sirləri

Hər bir peyğəmbər ailəsinin həyatında ilahi sirr olan hadisələr var.
Fatimə Zəhranın məzarının gizli qalması — ilahi bir hikmət və sirr olaraq qalmışdır.

5. Nəticə: Gizli məzar bir dərs, bir mesajdır

Fatimə Zəhranın (s.ə) gizli məzarı müsəlman dünyasına çox dərin bir mesajdır:

• Haqsızlığa qarşı sükut etmə.

• Haqqını tələb et.

• Haqqı müdafiə et.

• Əhli-Beyti sevmək — sadəcə sözlə deyil, ədalət və mərhəmətlə mümkündür.

Onun gizli məzarı müsəlmanların qəlbində yaşayan bir qəbirdir.
Hər ziyarət etmək istəyən, öncə onun əxlaqını ziyarət etməlidir.